بهترین زمان دریافت سمعک برای کودک دچار کم شنوایی

وقتی کودکی با کم شنوایی متولد میشود، برای اینکه او نحوه صحبت کردن و شنیدن را با بالاترین مهارت ممکن یاد بگیرد، باید از همان اوایل تقویت زود هنگام توسط سمعک برایش فراهم گردد. سمعک باید تا سن 6 ماهگی تجویز شود. اگر کاشت حلزون گزینه بهتری باشد، باید در سن 12 ماگی صورت بپذیرد. دو دلیل برای این مسئله وجود دارد که چرا برای یک کودک اینقدر مهم است که سمعک برای او تا حد امکان در اوایل زندگی اش تجویز گردد.

اولین دلیل این است که بهبود کیفیت زندگی کودک و خانواده آغاز گردد. یک سال بدون سمعک یعنی یک سال کودک نتوانسته است از آن تعاملاتی که نیازمند داشتن وضعیت شنوایی خوب است بهره ببرد. دومین دلیل این است که محروم ماندن از صدا از همان اوایل زندگی اثرات دائمی به بار خواهد گذاشت. آن دسته از ارتباطات عصبی موجود در مغز که امکان درک گفتار را فراهم می کنند، بر اساس سیگنال هایی هستند که از سوی حلزون دریافت می کنند. اگرچه ارتباطات عصبی در هر زمان از زندگی می تواند شکل بگیرد یا ناپدید شود، ولی این ارتباطات در طول سال های اول زندگی، خیلی راحت و آسان شکل می گیرد.

اگر قرار است کودک برای بقیه عمرش، درک شنیداری با بهترین حالت ممکن را داشته باشد، نباید فرصت تشکیل ارتباطات عصبی را در دو تا سه سال اول زندگی بویژه در طول 6 تا 12 ماه اول، از دست مغز گرفت. همچنین مداخلات توانبخشی (شامل تربیت شنیداری و گفتار درمانی) از همان اوایل زندگی باعث به حداکثر رسیدن میزان توانایی زبان بیانی می گردد. گفتار آن دسته از کودکانی که قبل از 6 ماهگی، سمعک دریافت میکنند، شفاف تر از آن دسته از کودکانی است که اولین بار سمعک را در سنین بالاتر دریافت می کنند. بطور خلاصه، وقتی به وضوح ثابت شده است که کودکی دارای افت شنوایی است و وقتی می توان میزان افت شنوایی را برآورد کرد، آنگاه هیچ سنی برای دریافت سمعک خیلی زود نیست.

همچنین توانبخشی (تربیت شنوایی و گفتار درمانی) باعث به حداکثر رسیدن میزان توانایی زبان بیانی می گردد. گفتار آن دسته از کودکانی که قبل از شش ماهگی، تقویت را دریافت می کنند شفاف تر از آن دسته از کودکانی است که اولین بار تقویت را در سنین بالاتر دریافت می کنند.

بطور خلاصه، وقتی به قطعیت ثابت شده است که کودکی دارای افت شنوایی است و وقتی می توان میزان افت را برآورد کرد، آنگاه هیچ سنی برای دریافت تقویت، خیلی زود نیست. تحریک زودهنگام سیستم شنوایی (چه با سمعک چه با کاشت حلزون چه با آمیزه ای از هر دوی اینها) باید از نوع دو گوشی باشد.

بعضی از بخش های مسیر شنیداری پیام های رسیده از هر دو حلزون را با هم ترکیب و مقایسه می کنند و احتمالا دارای عملکردهایی همچون مکان یابی و مهار دو گوشی نویز هستند.

چنین قسمت هایی از دستگاه عصبی فقط وقتی می توانند کار خود را انجام دهند که هر دو حلزون پیام ها را به سمت آنها بفرستند.

به همین دلیل، تحریک دو گوشی در طول چند سال اول زندگی، برای رشد عصبی مربوط به پردازش دو گوشی صداها لازم و ضروری است.

جای شگفتی ندارد که تجویز زودهنگام سمعک باعث افزایش این احتمال می گردد که کودکان وقتی بزرگ تر شدند، جزء کاربران موفق سمعک های دوطرفه شوند.

مقاله مرتبط : کاشت حلزون چیست ؟

لزوم ارزیابی شنوایی دقیق قبل از تجویز سمعک در کودکان

شیوه های ارزیابی شنوایی در کودکان تفاوت هایی با بزرگسالان دارد و درستی و دقت این ارزیابی ها به نسبت سن کودک متفاوت است. در حال حاضر انواعی از فنون وجود دارد که امکان ارزیابی معقول در هر سنی را فراهم می آورد. اما چیزی که قبل از تجویز سمعک در کودکان باید به آن پرداخت، ارزیابی شنوایی اختصاصی برای هر فرکانس و برای هر گوش جداگانه می باشد. کمترین پیش نیاز برای تنظیم سمعک در کودکان این است که آستانه شنوایی برای یک فرکانس پایین (ترجیحا فرکانس 500 هرتز) و برای یک فرکانس بالا (ترجیحا فرکانس 2000 هرتز) و برای هر گوش بطور جداگانه برآورد گردد. البته بهتر است که آستانه ها را بتوان در فرکانس های بیشتری برآورد کرد.

اگرچه، اگر تنگی زمان و رفتار کودک مانع این امر می شود تنظیم سمعک با دو آستانه ای درست و معقول برآورد شده است به مراتب بهتر از حالتی است که بر اساس تعداد زیادی از آستانه ها، ولی نادرست صورت بپذیرد. انجام ارزیابی شنوایی رفتاری دقیق و کامل در کودکان گاهی به صرف زمان زیادی نیاز دارد و ممکن است دو یا سه جلسه به طول بینجامد. وقتی در طول جلسات بعدی، اطلاعات شنوایی شناسی بیشتری به دست آید، آنگاه می توان تنظیمات ظریف و دقیق تری را در سمعک اعمال کرد.

معمولا با گذشت زمان، فرکانس های بیشتری اضافه می شوند و آستانه های الکتروفیزیولوژی (آزمون ABR یا ASSR) جای خود را به آستانه های رفتاری می دهند و دقت برآوردها بهبود می یابد. اگرچه الگوی ادیوگرامی کودکان بسیار متنوع تر از الگوی ادیوگرامی بزرگسالان است ولی بطور میانگین، الگوی ادیوگرامی آن مسطح تر از الگوی ادیوگرامی معمول بزرگسالان می باشد. اگرچه بسیاری از نوزادان تقریبا افت شنوایی متقارن دارند، ولی کلا مناسب نیست که اینطور فرض شود که همگی آنها افت شنوایی متقارن دارند.

بنابراین لازم است که آستانه ها برای هر گوش به صورت جداگانه به دست آید. برای اینکه استانه های هر گوش به صورت جداگانه و خیلی آسان و راحت به دست اید، می توان از گوشی های داخلی استفاده کرد که در مقایسه با گوشی های روی گوش بسیار راحت تر هستند و کودک بهتر آنها را می پذیرد. شیوه هایی که برای ارزیابی دقیق و اختصاصی هر فرکانس وجود دارند عبارتند از:

*پاسخ ساقه مغز شنیداری با محرک تون برست(آزمون ABR)

*پتانسیل های برانگیخته پایدار شنیداری تک فرکانس یا چند فرکانسی (آزمون ASSR)

*گسیل های صوتی محصولات اعوجاجی گوش یا گسیل های صوتی گوش که با کلیک برانگیخته شده اند(آزمون TEOAE و DPOAE)

*آزمایشات شنوایی رفتاری مانند ادیومتری بازی، آزمون VRA و آزمون BOA

انتخاب هر کدام از این شیوه ها بر حسب سن کودک، همکاری او و برحسب دستگاه ها و تجهیزات موجود صورت می گیرد. برای افزایش میزان دقت، درستی و نیز اطمینان از آستانه های مشخص شده باید چند شیوه را باهم و بطور همزمان بکار گرفت. در نوزادان، این امر ترجیحا باید شامل یک شیوه اندازه گیری رفتاری، حداقل یک آزمون الکتروفیزیولوژی (آزمون ABR یا ASSR) و اندازه گیری گسیل های صوتی گوش (آزمون OAE) باشد تا بدین وسیله ناهنجاری حلزون تأیید گردد و نیز به تشخیص افتراقی افت شنوایی حسی عصبی از اختلال طیف نوروپاتی شنوایی کمک کند.

مقاله مرتبط : حفاظت از سمعک در کودکان

در کودکان دچار کم شنوایی سمعک یک گوشی یا دو گوشی تجویز شود؟

اگر کم شنوایی کودک دو طرفه است تحریک زود هنگام توسط سمعک باید از نوع دو گوشی باشد. بعضی از بخش های مسیر شنوایی صعودی و سیستم مرکزی شنوایی (مانند هسته های شنوایی در ساقه مغز) سیگنال های رسیده از هر دو حلزون را باهم ترکیب و مقایسه می کنند و احتمالا دارای عملکردهایی همچون مکان یابی و مهار دو گوشی نویز می باشند. چنین قسمت هایی از دستگاه عصبی فقط وقتی می توانند کار خود را به درستی انجام دهند و نیز احتمالا وقتی می توانند چگونگی انجام آن را یاد بگیرند که هر دو حلزون همزمان سیگنال ها را به سمت آنها بفرستد.

به همین دلیل، انجام تحریک دو گوشی در طول چند سال اول زندگی، چه با سمعک چه با کاشت حلزون و یا با آمیزه ای از هر دوی اینها به نظر می رسد که برای رشد عصبی مربوط به پردازش دو گوشی صداها لازم و ضروری باشد. جای شگفتی ندارد که تجویز زودهنگام سمعک باعث افزایش این احتمال می گردد که کودکان وقتی بزرگتر شدند، جزو کاربران موفق سمعک های دوطرفه شوند. مزایای سمک های دو طرفه که در مورد بزرگسالان وجود دارد شامل حال کودکان نیز می باشد از جمله شفافیت صدا در محیط های نویزی، مکان یابی اصوات و راحتی و توازن شنوایی.

اگرچه ممکن است تعداد کمی از کودکانی باشند که چنین تفاوت هایی را در بین نحوه انجام پردازش صداها در هر گوش داشته باشند و عملکرد آنها فقط وقتی بهتر می شود که یک سمعک، آن هم بر روی گوش بهتر آنان قرار گیرد. محافظه کارانه ترین راه برای حل چنین معظلی این است که سمعک برای هر دو گوش گذاشته شود و همیشه تشویق به استفاده از هر دو سمعک به عمل آید، مگر اینکه خلاف این واقعیت بر ما مسلم شود. شواهدی که دال بر حذف تقویت در یک گوش هستند، عبارت است از:

*پس از ینکه متخصص شنوایی تمامی تلاش خود را از لحاظ تنظیمات ظریف سمعک و از لحاظ راحتی کودک در خصوص قالب گوش و نیز راحتی بلندی انجام داده است، ولی کودک همیشه و بطور پیوسته یکی از سمعک ها را از گوش خود بر می دارد.

*والدین بیان می کنند که عملکرد کودک در چند روزی که به صورت آزمایشی فقط یک سمعک را زده بود بسیار بهتر بود.

*وقتی تجویز به صورت دو طرفه صورت می پذیرد، نتایج آزمون گفتار ضعیف تراز حالتی می گردد که تجویز به صورت یک طرفه صورت می پذیرد.

مقاله مرتبط : کاشت ساقه مغز

دریافت مشاوره رایگان شنوایی سنجی