تاثیر کم شنوایی در کودکان بر زبان و گفتار

کم شنوایی خصوصا در زمان کودکی اثرات مخرب و معکوسی بر رشد زبان و گفتار دارد. در این حال توانایی کودک در ارتباط با سایرین متأثر شده و مانع از پیشرفت کودک در سایر حیطه های تکاملی / رشدی می شود. کودکان دچار افت شنوایی که در رشد زبان موفق نیستند از نظر جنبه های مختلف رشدی مثل رشد شناختی و اجتماعی-عاطفی از همسالان خود عقب می مانند. گرچه مقدار، نوع و شکل افت شنوایی همگی بر میزان تأثیر افت شنوایی بر رشد کودک اثر دارند، سن بروز کم شنوایی نیز اهمیت زیادی دارد. برخی کودکان با افت شنوایی به دنیا می آیند ولی برخی دچار افت شنوایی با شروع تأخیری می شوند. کودکانی که افت شنوایی شان مادرزادی بوده و یا اینکه قبل از کسب گفتار دچار افت شده اند (افت شنوایی پیش زبانی) نسبت به کودکان دیگری که قبل از آغاز افت شنوایی گفتار را کسب کرده اند، مشکلات ارتباطی شدید تری دارند.

در جدول زیر، می توانید تأثیرات بالقوه درجات مختلف کم شنوایی بر رشد زبان و گفتار کودکان را مشاهده کنید:

درجه کم شنوایی

(میزان کم شنوایی به دسی بل)

اثر بر شنیدن و گفتار
خط مرز (dB HL 16-25) اشکال در شنیدن صداهای دور یا گفتار آهسته مثل حروف س، ش، ک و پ. در برخی کودکان تقویت ملایم با سمعک مفید است.
ملایم (dB HL 40-26) کودکان دچار افت شنوایی ملایم و درمان نشده، قادر به شنیدن اکثر صداهای گفتاری بوده و تکامل زبان محاوره ای طبیعی دارند. اما گاه برای کمک به رشد زبان در برخی کودکان به سمعک و مداخله حداقل نیاز است.
متوسط (dB HL 55-41) بدون مداخله، این مقدار افت شنوایی رشد زبان محاوره ای را متأثر نموده و به تعویق می اندازد ولی کاملا مانع آن نمی شود. کودکان دچار افت متوسط که از سمعک سود برده و از آموزش های مناسب بهره می گیرند رشد زبان گفتاری نسبتا طبیعی خواهند داشت.
متوسط تا شدید (dB HL 56-70) این کودکان بدون مداخله قادر به شنیدن قسمت اعظم گفتار معمولی در فاصله 125-75 سانتیمتری نبوده و در کسب زبان محاوره ای مشکل دارند.
شدید (dB HL 71-90) بدون مداخله، این مقدار افت شنوایی مانع از رشد زبان گفتاری است. در صورت استفاده از سمعک، مداخله زودهنگام خوب و آموزش های خاص مداوم این کودکان می توانند از شنوایی به عنوان راه اصلی رشد زبان محاوره ای سود جویند.
عمیق (dB HL >90) بدون مداخله، زبان گفتاری ایجاد نمی شود. با مداخله شدید، زبان گفتاری رشد می کند ولی بسیار آهسته تر از کودکان دیگر و با مشکلات فراوان تر. با سمعک، برخی کودکان قادر به استفاده از شنوایی به عنوان راه حل اصلی رشد زبان گفتاری خواهند بود. اکثر کودکان دچار افت شنوایی عمیق، کاندید کاشت حلزون هستند. این کار آنها را قادر می سازد تا از شنوایی به شکل راه اصلی کسب زبان بهره گیرند.

 

مقاله مرتبط : چه عواملی نوزادان را در معرض کم شنوایی قرار می دهد ؟

 

تأثیر کم شنوایی بر گفتار

گفتار از ویژگی های زبر زنجیره ای و زنجیره ای تشکیل شده است. وضوح کلی گفتار با خطاهای مربوط به ویژگی های زبر زنجیره ای(ریتم گفتار، زیر و بمی، سرعت، شدت و دیرش) و زنجیره ای(اجزای گفتار) مرتبط است. به طور کلی هر چه میزان کم شنوایی کمتر باشد، وضوح گفتار بیشتر است. البته عوامل دیگر نظیر خدمات گفتار درمانی دریافت شده، انگیزه صحبت کردن، ثبات استفاده از وسیله تقویت کننده مناسب، سن شروع استفاده استفاده از سمعک و محیط گفتاری کودک تأثیرگذار است. گفتار بسیاری از کودکان مبتلا به کم شنوایی عمیق مادرزادی واضح نیست و به ندرت وضوح گفتار آنها بالاتر از 20 درصد است.

خطاهای زنجیره ای در گفتار 

خطاهای زنجیره ای گفتار شامل خطاهای تولیدی مختلف در واکه ها و همخوان ها است. از جمله خطاهای رخ داده در واکه ها خنثی شدگی، جانشینی، مرکب گویی، کشیده گویی، خیشومی شدگی و در همخوان ها، اشتباه واکداری/بی واکی، جانشینی، حذف کردن، خرابگویی و خوشه های همخوانی می باشد. خطاهای مربوط به شیوه تولید نیز رایج است. این خطاها معمولا مربوط به همخوان های مرکب، سایشی، روان و کناری می باشد.

تاثیر کم شنوایی کودکان

در مورد خطاهای زبر زنجیره ای باید گفت که کیفیت گفتار کودکان مبتلا به کم شنوایی بارز، غالبا نفس آلود، گرفته، بریده بریده و غیر آنگین (یکنواخت) می باشد. خطاهای زیر زنجیره ای گفتار کودکان کم شنوا در ابعاد مختلف متأثر می شود:

تکیه: بسیاری از کودکان کم شنوا از تکیه یکسان روی همه هجاها استفاده می کنند

سرعت گفتار: کودکان مبتلا به کم شنوایی شدید و عمیق، معمولا کند صحبت می کنند و از مکث نابجا بین کلمات استفاده می کنند. برخی مطالعات نشان داده است که کودکان با کم شنوایی عمیق به طور متوسط 70 کلمه در دقیقه بیان می کنند. در حالیکه کودکان کودکان با شنوایی طبیعی حدود 164 کلمه در دقیقه بیان می کنند

خطاهای هم تولیدی: از نظر کنترل تنفس، بسیاری از کودکان کم شنوا کنترل تنفس هنگام صحبت کردن را ندارند و تعداد هجاهای کمتری در هر دم بیان می کنند.

کیفیت صدا: کیفیت صدای کودکان کم شنوا ناخوشایند است و زیر و بمی صدای آنها فوق العاده یا متغیر است. برخی از آنها صدای یکنواخت دارند. همچنین تغییر ناگهانی زیر و بمی صدا از زیر به بم در کودکان کم شنوا شایع است.

شدت: کودکان کم شنوا ممکن است بسیار آهسته یا بلند صحبت کنند و غالبا شدت صدای آنها نوسانی است

مقاله مرتبط : نحوه حفاظت از سمعک کودکان

تأثیر کم شنوایی بر زبان

صرف نظر از شیوه توانبخشی و آموزشی (اشاره، شنوایی-شفاهی یا گفتار نشاندار) بسیاری از کودکان مبتلا به کم شنوایی عمیق که از سمعک استفاده می کنند، مهارت های زبانی را به طور کامل یاد نمی گیرند. مشکلات زبانی کودکان کم شنوا در 3 بخش قابل بررسی است:

شکل: مشکلات زبانی این بخش بسیار گسترده است. کودکان کم شنوا از افعال و اسامی بسیار زیاد(زیادتر از حد معمول) استفاده می کنند و در گفتار خود به ندرت از قیدها، حروف اضافه یا ضمایر استفاده می کنند. ممکن است کلمات دستوری را حذف کنند و غالبا از جملات ساده با تعداد کلمات کمتری استفاده می کنند.

محتوا: یکی از تأثیرات اصلی کم شنوایی، محدودیت واژگانی است. کودکان کم شنوا غالبا فقط کلمات رایج روزمره را یاد می گیرند. بطور کلی، کودکان مبتلا به کم شنوایی بارز، کلمات ملموس و عینی را راحت تر از کلمات انتزاعی یاد می گیرند.

ابعاد کاربرد شناختی: کودکان کم شنوا معمولا از سوالات به درستی استفاده نمی کنند. کودکان کم شنوا نمی دانند که چگونه محاوره را شروع و آن را حفظ کنند. همچنین، پس از انقطاع ارتباطی نمی دانند چگونه از مهارت های جبرانی برای رفع آن استفاده نمایند. بطور کلی، حداقل سه دلیل برای مشکلات کودکان کم شنوا در حوزه کاربرد شناختی زبان وجود دارد:

 1-آنها تمرین زیادی در استفاده از زبان ندارند

2-نمی توانند صحبت های دیگران را از راه دور بشنوند

3-آموزش های رسمی آنها شبیه کودکان شنوا نیست

تأثیر کم شنوایی بر خواندن و نوشتن

الف) خواندن

کودکان کم شنوا تأخیر در مهارت های خواندن نشان می دهند. حداقل دو دلیل برای این امر وجود دارد. اول آنکه، مشکلات خواندن در کودکان کم شنوا بی شک ناشی از نقص در نظام زبانی آنها است. دوم آنکه، در کودکان مبتلا به کم شنوایی عمیق مبنای شنیداری برای نقشه برداری صوتی-نوشتاری ایجاد نمی شود.

ب)نوشتن

کودکان کم شنوا در مهارت نوشتن نیز تأخیر نشان می دهند. مشکلات نوشتن غالبا به شکل خطاهای نحو شناختی نظیر حذف حروف و استفاده نابجا از ضمایر بروز پیدا می کند.

 

مقاله مرتبط : فوائد صحبت کردن با نوزاد 

 

[bookly-form category_id=”1″]

 

دریافت مشاوره رایگان شنوایی سنجی