هایپراکوزیس

هایپراکوزیس یا بیش شنوایی

هایپراکوزیس عبارت است از حساسیت افزایش یافته نسبت به سطوحی از صدا که در افراد نرمال مشکلی ایجاد نمی کند. بین 25 تا 40 درصد از بیماران مبتلا به هایپراکوزیس، وزوز را نیز تجربه می کنند. افزایش حساسیت به صداهای روزمره باعث می شود یرخی از بیماران دچار ترس از صدا (فونوفوبیا) شوند. بیمارانی که مبتلا به هایپراکوزیس یا ترس از صدا هستند بخش زیادی از وقت خود را صرف پاییدن سطوح صدا در محیط پیرامون خود می کنند. بعضی از این بیماران اشتباها تصور می کنند حتی قرار گرفتن در معرض سطوح پایین صدا نیز می تواند صدمات بیشتری به شنوایی آنها بزند. برخی بیماران مبتلا به هایپراکوزیس شدید، با استفاده از گوشی های محافظ به مراقبت بیش از حد از گوش های خود می پردازند. استفاده مفرط روزانه از این گوشی ها می تواند به حساسیت بیشتر سیستم شنوایی منجر شود. در واقع یک سیکل معیوب از حفاظت مفرط، هایپراکوزیس و ترس از صدا شکل می گیرد.

هر بیمار مبتلا به هایپراکوزیس باید ابتدا تحت یک معاینه گوش و حلق و بینی قرار بگیرد و آزمون سنجش شنوایی انجام دهد. بیماران باید درباره وضعیت شنوایی و هایپراکوزیس خود تحت آموزش قرار گیرند و مستقیما مشاوره دریافت کنند. سپس برنامه هایی مانند صدا درمانی برای حساسیت زدایی شنوایی آنها اجرا می شود. بیماران باید تشویق شوند تا در محیط هایی که ضرورت ندارد، از کاربرد گوشی های محافظ اجتناب کنند. مولدهای صدای درون گوشی ابزار مناسبی برای رساندن سطوح پایین صدا به بیماران پرشنوا هستند. بیماران باید تشویق شوند تا فعالیت های اجتماعی خود را بیشتر کنند و اگر قادر هستند، ضمن بازگشت به کار خود، هرچه زودتر به پیکر جامعه بپیوندند. رویکردی که به بسیاری از بیماران پرشنوا کمک کرده است، بخشی از درمان بازآموزی وزوز (TRT) است. پروتکل های TRT را می توان به سبک قابل استفاده برای بیماران پرشنوا و شرایط ویژه هر بیمار در آورد. TRT فرایندی است مرکب از آموزش بیمار، مشاوره مستقیم، اطمینان بخشی و صدا درمانی. اجرای این برنامه ها، کیفیت زندگی بیماران مبتلا به وزوز و هایپراکوزیس را ارتقا می دهد. از آنجا که علائم این قبیل بیماران اغلب پیچیده است و در طول چندین سال ایجاد می شود، سرعت گرفتن روند بهبودی نیاز به وقت گذاشتن دارد. TRT ضرورتا باعث علاج وزوز یا هایپراکوزیس نمی شود اما با بکار بستن اصول آن در برنامه های درمانی مخصوص به هر بیمار، می توان در برطرف کردن علائم به آنها کمک کرد.

عدم تحمل اصوات: هایپراکوزیس یا میزوفونی؟

درک مفهوم هایپراکوزیس مهم است و نباید آن را با میزوفونیا و فونوفوبیا اشتباه گرفت. محققان مختلف، تعاریف مختلفی از هایپراکوزیس داشته اند. جدای تعاریفی که از آن وجود دارد، چیزی که مهم است این است که در هایپراکوزیس فرد مشکل جدی در تحمل صدا ها دارد.

از نظر فیزیولوژیک، هایپراکوزیس به دلیل حساسیت بیش از حد مسیرهای شنوایی می باشد و با میزوفونیا فرق دارد. میزوفونیا مربوط به سیستم شنوایی نیست و به دلیل درگیری سیستم لیمبیک و سیستم عصبی خودکار، تحمل صداها کاهش می یابد. در هایپراکوزیس وقتی صدا به سطح شدت خاصی می رسد باعث ناراحتی یا درد می شود اما در میزوفونیا نسبت به صداهای خاصی تنفر وجود دارد زیرا آن اصوات باعث ایجاد واکنش های احساسی منفی مانند عصبانیت، انزجار، خشم و گریختن می شود. واکنش های میزوفونیا پاسخ های یادگرفته شده هستند بنابراین برخی اصوات در بعضی موقعیت ها می توانند آزاردهنده باشند و در بعضی موقعیت ها نباشند. فونوفونیا هم به معنی ترس از صدا می باشد و نوعی از میزوفونیا است که در آن احساس غالب برانگیخته از صدا، ترس است.

مقاله مرتبط : قیمت سمعک خوب

هایپراکوزیس و میزوفونی

معمولا وقتی تحمل صدا یک مشکل جدی می شود، هایپراکوزیس، فونوفوبیا و میزوفونیا همگی به درجاتی وجود دارند. معمولا هایپراکوزیس منجر به میزوفونیا می شود. پروتکل درمان هایپراکوزیس با میزوفونیا متفاوت است. مهم است که این شرایط تحمل بلندی را با رکروتمنت اشتباه نگیریم. رکروتمنت، رشد سریع و غیر طبیعی درک بلندی است و معمولا نشانه ای از کم شنوایی حلزونی یا حسی عصبی است. رکروتمنت نیاز به درمان خاصی ندارد و پیامد کاهش شنوایی است. رشد سریع بلندی یا رکروتمنت ناشی از کاهش شنوایی و فشرده شدن محدوده پویایی(محدوده اصوات قابل تحمل) می باشد. افتراق این موارد از یکدیگر با پر کردن پرسشنامه های مربوطه توسط بیمار و انجام آزمایشات شنوایی امکان پذیر می باشد. در اینگونه موارد، در آزمایش شنوایی علاوه بر ارزیابی حساسیت شنوایی، آستانه بلندی ناراحت کننده نیز بررسی می شود. ویژگی متمایز کننده رکروتمنت این است که حساسیت شنوایی کاهش می یابد ولی آستانه بلندی ناراحت کننده در محدوده طبیعی است. در هایپراکوزیس، شنوایی فرد هنجار است ولی آستانه بلندی ناراحت کننده کاهش می یابد. در میزوفونیا اگر به تنهایی وجود داشته باشد، آستانه بلندی ناراحت کننده می تواند طبیعی باشد یا کاهش یابد. اگر فرد هر دو هایپراکوزیس و میزوفونیا را باهم داشته باشد(که اغلب در هایپراکوزیس شدید اینگونه است) به دلیل جزء هایپراکوزیس، آستانه بلندی ناراحت کننده کاهش می یابد.