منظور از نشانه های بالینی کم شنوایی در کودکان چیست؟

وجود علائم یا نشانه های بالینی کم شنوایی، از جمله عواملی است که والدین حتی پس از انجام غربالگری شنوایی نوزادی باید آن را کنترل کنند. در برخی کودکان، کم شنوایی احتمالی با مشاهده برخی رفتارها یا علائم خاصی که نگرانی والدین یا متخصصین را در مورد شرایط کودک بر می انگیزد مشخص می شود. مثلا گاه والدین می گویند که کودکشان به صدا توجه نمی کند و یا پاسخ های نامربوطی به صدا دارد. بسیاری از نشانه های بالینی کم شنوایی به تأخیر در گفتار و تکامل زبانی مرتبطند. نقاط عطف و نشانه های طبیعی زبان عبارتند از رفتارهای ارتباطی خاص در محدوده سنی بخصوص. گرچه ممکن است تغییرات طبیعی و هنجاری در این دوره ها دیده شود ولی همه آنها معمولا و تقریبا در همان محدوده سنی خاص رخ می دهند.

حد بالایی این محدوده سنی به عنوان یک شاخص مطرح است. مثلا قان و قون کردن مکرر(بابابابا) معمولا در سن 6-9 ماهگی ایجاد می شود. اگر کودکی تا سن 9 ماهگی قان و قون نکند و یا بدون صامت ها یا با تعداد انگشت شماری از صامت ها قان و قون کند تأخیری در یک نشانه ارتباطی محسوب شده و یک نشانه بالینی از یک مشکل ارتباطی محتمل از جمله کم شنوایی خواهد بود. در مناطقی که غربالگری شنوایی نوزادان انجام می شود، کنترل کم شنوایی با آزمایشات شنوایی سنجی در بدو تولد آغاز می گردد و با تکرار آزمایشات در سنین مشخصی، تا سن 18 ماهگی ادامه می یابد. در صورتیکه که کودک دارای عوامل خطر کم شنوایی باشد یا دلیلی برای شک به وجود کم شنوایی وجود داشته باشد، انجام آزمایشات تشخیصی ارزیابی شنوایی بعد از سن 18 ماهگی ضروری می باشد.  در مناطقی که غربالگری شنوایی نوزادان انجام نمی شود، کنترل کم شنوایی قسمتی از برنامه پایش رشدی کودک است که توسط مراکز بهداشت و ارائه دهندگان مراقبت بهداشتی انجام می شود.

 


مقاله مرتبط : غربالگری شنوایی نوزادان با OAE


شاخص های رشد ارتباطی و شنوایی-کلامی در کودکان طبیعی عبارتند از:

سن کودک رفتارهای مورد انتظار
تولد تا 3 ماهگی -از چا پریدن در پاسخ به صدای بلند

-ساکت شدن در پاسخ به صدا (خصوصا گفتار)

-لبخند زدن در پاسخ به فردی که به او لبخند می زند یا با او حرف می زند

3 تا 6 ماهگی -خیره ماندن روی چهره

-پاسخ به اسم خود به شکل به دنبال صدا گشتن

-جستجوی منبع صدا یا گوینده

-بازی با اصوات و تولید اصواتی مانند بغ بغ کردن، قل قل کردن و زوزه کردن

6 تا 9 ماهگی -دقت کردن به صداسازی دیگران

-صداسازی متفاوت برای شرایط متفاوت(شادی، خشم، گرسنگی)

-دقت به صدا و اعمال آشنا

-آغاز قان و قون تکرار شونده (بابابا، ماماما)

-بازی کلامی با الگوهای آهنگین، صداهایی که از نظر کیفیت شبیه گفتارند (شبه صامت یا شبه مصوت)

9 تا 12 ماهگی -با اعمال، درخواست هایی را ادا می کند، هماهنگی اعمال بین اشیاء و بزرگسالان(جلب توجه بزرگسالان به سمت اشیاء مورد نظر، اشاره به اشیاء مورد نظر، ضربه زدن، کشیدن و هول دادن بزرگسالان)

-تقلید صداها / اعمال جدید

-نمایش الگوهای پایداری از قان و قون کردن تکرارشونده، ایجاد صداهایی که شبیه آغاز کلمات هستند (ما-ما ، د-د)

12 تا 18 ماهگی -آغاز تولید تک کلمات

-جلب توجه / درخواست اشیاء با استفاده از کلمات (مثل مامی)

-کاربرد کلمات تشریفاتی (“بای” – “های” – “یوهو” )

-مخالفت: با گفتن “نه”، تکان دادن سر، دور انداختن و پرت کردن اشیاء

18 تا 24 ماهگی -استفاده بیشتر از کلمات برای ارتباط

-آغاز بکارگیری ترکیبات دو کلمه ای

-تا 24 ماهگی، بکارگیری ترکیباتی با معانی مرتبط( مثل “لباس ماما”)

-تا 24 ماهگی، داشتن حداقل 50 کلمه که تقریبا مشابه بزرگسالان است

24 تا 36 ماهگی -مشارکت در محاورات کوتاه

-آغاز استفاده از زبان به شیوه ای خلاقانه

-آغاز ایجاد جزئیات توصیفی که به فهم شنونده کمک می کند

-آغاز بکارگیری حرف تعریف، خاتمه دهنده کلمات و غیره

 

کم شنوایی در کودکان

نشانه های بالینی کم شنوایی احتمالی در کودکان

هر یک از نشانه های زیر در هر سنی می تواند دلیلی بر احتمال وجود کم شنوایی در کودکان باشد:

سن کودک نشانه های کم شنوایی احتمالی
3 ماهگی -عدم پاسخ به کلام

-عدم آگاهی از صداهای محیطی

-عدم تعقیب چشمی صدا

6 ماهگی -عدم آگاهی از صدا، عدم جهت گیری به سمت منبع صدا یا گوینده

-صداسازی یکنواخت و بدون تفاوت زیاد

9 ماهگی -عدم ارتباط با بزرگسالان(مثل بازی های دوطرفه اجتماعی)

-عدم پیوند صدا و منبع آن(مثل عدم پاسخگویی به صدای اسباب بازی ها)

-نبود قان و قون و یا قان و قون بدون صامت ها یا با حداقل تعداد صامت ها

12 ماهگی -عدم وجود قان و قون تکرار شونده (مثل “بابابا”)

-عدم وجود پاسخ های دال بر فهم کلمات

-تکیه انحصاری بر بافت برای فهم زبان

-عدم وجود صداسازی هایی که از نظر صدا شبیه قسمت اول کلمات باشد (مثل “ماما” ، “بابا” ، “دد”)

18 ماهگی -عدم تلاش برای تقلید کلمات

-عدم تولید کلمه ای که بصورت منفرد حاوی معنی باشد

-گنجینه لغوی درکی محدود(بدون حرکات بیانی یا نشانه های محتوایی، کمتر از 50 لغت و جمله را می فهمد)

-گنجینه لغوی تولیدی محدود(کمتر از 10 لغت را می گوید)

-عمده گفتارش نامفهوم است

-نقصان پیشرفت در رشد گنجینه لغوی از 12 تا 18 ماهگی

-تولید صامت های محدود

24 ماهگی -تکیه بر حرکات بیانی بدون بیان کردن

-گفتار به شدت نامفهوم

-گنجینه لغوی تولیدی محدود (کمتر از 50 کلمه را ادا می کند)

-از ترکیبات دو کلمه ای استفاده نمی کند

36 ماهگی -تعاملات اجتماعی با همسالان عمدتا بر اساس حرکات بیانگر است

-کلماتی محدود به تک سیلاب ها که صامت انتهایی ندارد

-محاورات انگشت شمار و با کلمات بسیار محدود

-عدم تقاضای پاسخ از شنوندگان

-سوال نکردن

-درک گفتار ضعیف

-کج خلقی و بد اخلاقی به خاطر اینکه فهمیده نمی شوند

 


مقاله مرتبط : عوامل خطر کم شنوایی در نوزادان را بشناسید؟


کم شنوایی در کودکان

 

چگونه دیدگاه والدین در مورد شنوایی کودک، به تشخیص درمانگر کمک می کند؟

بهتر است در هر ویزیت و ارزیابی شنوایی کودکان، سوالاتی از والدین پرسیده شود تا بتوان اطلاعاتی را در مورد نشانه های کم شنوایی احتمالی یا وجود عوامل خطر کم شنوایی در کودکان بدست آورد. در این راستا سوالاتی مانند موارد زیر مفید و راهگشا هستند:

-آیا در مورد رشد زبان و گفتار و یا شنوایی کودکتان نگرانی دارید؟

-آیا فرزندتان صداهای آرام را شنیده و جستجو می کند و یا اگر فردی از فاصله دور صحبت کند به دنبال صدا می گردد؟

-آیا به شکلی که انتظار دارید فرزندتان به صدا جواب می دهد؟

-آیا وقتی که در خارج از حوزه دید کودکتان به آرامی با او حرف می زنید، می فهمد؟

-آیا تاکنون دچار عفونت گوش شده است؟

-آیا معمولا سرماخورده و آبریزش بینی یا آلرژی دارد؟ آیا از دهان نفس می کشد؟ آیا در خواب خرخر می کند؟

در صورت نگرانی و دغدغه والدین، پیگیری و ارزیابی تخصصی شنوایی ضرورت می یابد. حتی در صورت نبود دغدغه، بهتر است متخصص شنوایی، کنترل های دوره ای معمول را برای مشکلات احتمالی شنوایی انجام دهد. باید به خاطر داشت که دغدغه والدین در کشف کودکان دچار کم شنوایی شدید تا عمیق بسیار مفید است ولی در کم شنوایی های ملایم به سختی پیش می آید که والدین نسبت به شنوایی کودکشان نگران شوند و به چیزی شک کنند. کشف کم شنوایی ملایم تا متوسط تنها بر اساس مشاهده بسیار دشوار است و این امر اهمیت کنترل های دوره ای شنوایی را دوچندان می کند.

مقالات مرتبط 

راهنمای خرید سمعک اتیکن 

سمعک در کم شنوایی یک طرفه

خرید سمعک زیمنس 

مزایای استفاده از دو سمعک

دریافت مشاوره رایگان شنوایی سنجی