چه عواملی در انتخاب نوع و مدل سمعک نقش دارند؟

عاقلانه ترین کار این است که قبل از اینکه از بیمار پرسیده شود که کدام نوع سمعک را می پسندد، مزایای هر کدام از سمعک ها بصورت کلی برای او توضیح داده شود. در غیر اینصورت، ممکن است متخصص بالینی مجبور شود اطلاعاتی را در اختیار بیمار قرار دهد و این نوع ارائه ی اطلاعات، بیشتر برای تغییر نظر و تصمیم بیمار خواهد بود، تا اینکه در راستای کمک به بیمار جهت رسیدن به یک تصمیم باشد (البته ممکن است بیمار قبل از ملاقات با شنوایی شناس، نوع سمعک خودش را انتخاب کرده باشد).عوامل زیادی وجود دارند که باید آنها را در هنگام انتخاب نوع سمعک در نظر گرفت. این عوامل عبارتند از: سهولت در گذاشتن و برداشتن سمعک، سهولت کار با کنترل های موجود روی سمعک، نامرئی بودن سمعک و مسائل زیبایی شناختی، میزان تقویت سمعک، کیفیت صدای سمعک (پهنای باند و شکل پاسخ فرکانسی سمعک)، عدم حساسیت به نویز باد، نوع میکروفون، دوام و طول عمر، سازگاری با تلفن، سهولت تمیز کردن، جلوگیری از اثر انسداد و کیفیت طبیعی صدای خود فرد، جلوگیری از فیدبک و سوت زدن، ارزیابی و تجویز در همان روز و هزینه سمعک.

سهولت در گذاشتن و برداشتن: جاگذاری سمعک های داخل گوشی راحت تر از سمعک های پشت گوشی می باشد، زیرا این سمعک ها بصورت یک بسته کامل منفرد هستند و با دسته عینک نیز مشکلی ایجاد نمی کنند. اگرچه در سمعک های پشت گوشی چنانچه قالب کوچک باشد و زایده ی بیرونی نداشته باشد به اندازه سمعک های داخل گوشی آسان گذاشته و برداشته می شوند.

سهولت کار با سمعک: میزان آسانی نحوه کار با سمعک بر روی میزان موفقیت یک تجویز سمعک تاثیر بسیار زیادی می گذارد. هر چقدر سن فرد دریافت کننده سمعک بالاتر باشد، میزان اهمیت آسان بودن نحوه کار با سمعک بیشتر می شود. کار کردن با کنترل های موجود بر روی سمعک های جیبی، سمعک های دسته عینکی و سمعک های پشت گوشی راحت تر است زیرا آنها بزرگ هستند و به راحتی با لمس کنترل ها می توان به جای آن پی برد و با آنها کار کرد. برای کاربر سمعک، کار کردن با کنترل موجود بر روی سمعک داخل گوشی (اگر اندازه سمعک اجازه وجود کنترل بدهد) در حالتیکه سمعک داخل گوشش باشد سخت است بویژه اگر سمعک در عمق مجرای گوش قرار گرفته باشد. اما این امر باعث از بین رفتن مزیت زیبایی سمعک های داخل گوشی نمی شود. اگر عملکرد کنترل خودکار سمعک برای بیمار کافی و موثر باشد یا اگر ریموت کنترل در اختیار فرد باشد و فرد کار با آن را بپذیرد مسئله سهولت کار با ولوم کنترل مسئله ای بحرانی و مشکل ساز نخواهد بود. 

مقاله مرتبط : ریموت کنترل چیست ؟

نامرئی بودن سمعک

از نظر نامرئی بودن و زیبایی، سمعک های داخل گوشی بسیار کمتر قابل دید هستند و سمعک های داخل گوشی که در عمق مجرای گوش قرار می گیرند کاملا نامرئی هستند. سمعک های پشت گوشی کوچک که تیوب باریک و سیم مانند دارند که با سیم به انتهای سر گنبدی شکل وصل می شوند و این سر گنبدی درون مجرای گوش قرار می گیرد (به این نوع سمعک ها از نظر تخصصی سمعک های ریک یا تجویز باز گفته می شود) نیز نامرئی هستند بویژه در بیمارانی که مو دارند و موی آنها باعث پنهان شدن سمعک از پشت می شود. این نوع سمعک های پشت گوشی چون رسیور آنها درون قاب سمعک نیست و رسیور در مجرای گوش قرار می گیرد سایز کوچکی دارند. اگرچه در سمعک های پشت گوشی معمولی شرکت ها با حذف و برداشتن تله کویل، دکمه های روی سمعک و با استفاده از باتری های کوچک سعی در کوچک تر کردن اندازه سمعک ها دارند. 

مقاله مرتبط : سمعک ضد آب 

 

میزان تقویت و بهره سمعک

از نظر میزان تقویت یک قانون در سمعک وجود دارد و آن اینکه هر چقدر فاصله میکروفون سمعک از سوراخ مجرای گوش (که صدا از آنجا خارج می شود) دورتر باشد، میزان تقویت سمعک بدون اینکه سوت بزند نیز بیشتر خواهد شد. هر چقدر رسیور و باتری سمعک بزرگتر باشد و در نتیجه سمعک بزرگتر باشد میزان خروجی آن بویژه در فرکانس های پایین تر بیشتر می شود. اگر درجه افت شنوایی در حد متوسط و شدید باشد سمعک های داخل گوشی مناسب هستند ولی برای افت های شدید و عمیق حتما باید از سمعک پشت گوشی با قدرت متناسب با افت استفاده کرد. در انواع خاصی از کم شنوایی که افت تنها در منطقه فرکانس های بالا وجود دارد سمعک های پشت گوشی با سیم نازک به همراه قالب سفارشی یا سرهای گنبدی از پیش ساخته شده(یعنی برای هر فرد بطور خاص و سفارشی ساخته نشده است) تجویز می شود.

عدم حساسیت به نویز باد

 بیشترین نویز باد به خاطر گردبادی است که در اثر وجود سر و لاله گوش رخ می دهد. سمعک های داخل گوشی کمتر از بقیه سمعک ها نویز باد را دریافت می کنند، زیرا میکروفون از بخش هایی که در تولید گردباد نقش دارند(سر و لاله گوش)، دورتر می باشد. همچنین میکروفون سمعک داخل گوشی در برابر جریان مستقیم باد محافظت شده است، هر چند که در زوایای خاصی گردباد جریان پیدا کرده به داخل گوش بوسیله میکروفون سمعک داخل گوشی دریافت می شود. سمعک های پشت گوشی و دسته عینکی خیلی زیاد تحت تأثیر گردباد ایجاد شده از سوی لاله گوش هستند. هر سمعکی که دارای میکروفون جهت دار باشد حساسیت زیادی به نویز باد خواهد داشت. بسیاری از سمعک ها وجود نویز باد را تشخیص می دهند و آن فرکانس ها را برش می دهند.

جهت داری میکروفون سمعک

از نظر جهت دار بودن میکروفون، سمعک های پشت گوشی و داخل گوشی بزرگ تنها سمعک هایی هستند که فضای کافی برای تعبیه میکروفون جهت دار دارند و به همین علت، به بهترین نحو قادر هستند صداهای آمده از پشت و اطراف سر را مهار کنند. سمعک های دسته عینکی و پشت گوشی که مجهز به آرایه چند میکروفونی هستند و سمعک هایی که دارای ویژگی پردازش دو گوشی سیگنال هستند چنین عملکرد عالی را دارند. اگر فقط میکروفون معمولی(همه جهته) را در نظر بگیریم سمعک های داخل گوشی بهترین جهت داری طبیعی را خواهند داشت چون در این نوع سمعک ها بیشترین استفاده از ویژگی های مربوط به سر، لاله گوش و صدفه در زمینه جمع آوری صداها و کاهش صداها صورت می گیرد. در سمعک های پشت گوشی کوچک که بصورت باز تجویز می شوند میانگین جهت داری در بین فرکانس ها کم می شود.

مقاله مرتبط : انتخاب بهترین برند سمعک

دوام سمعک

از نظر دوام و طول عمر سمعک باید گفت بیشترین خطر برای دوام سمعک، رطوبت و جرم گوش است. سمعک های پشت گوشی معمولی بیشترین دوام را دارند. سمعک هایی که رسیور آنها درون مجرای گوش قرار می گیرد(یعنی سمعک های داخل گوشی و پشت گوشی رسیور در مجرا) کمترین دوام را دارند چون که جرم و رطوبت باعث محدود شدن عمر رسیور این سمعک ها می گردد. محافظ جرم (فیلتر) برای جلوگیری از نفوذ جرم به داخل سمعک بسیار کارا و مناسب است. در صورت خرابی رسیور سمعک های پشت گوشی با رسیور درون مجرا، می توان رسیور را به راحتی و خیلی آسان در مطب عوض کرد و دیگر نیازی به ارسال سمعک به شرکت سازنده نخواهد بود. دیگر بخش هایی که ممکن است دوام زیادی نداشته باشند، آن بخش هایی از سمعک هستند که همیشه حرکت می کنند مانند سوئیچ ها، ولوم کنترل و در باتری. سمعک های ضد آب با پوشش نانویی دوام بالاتری دارند چون بدین وسیله رطوبت نمی تواند نفوذ کند یا کمتر نفوذ می کند .

سازگاری سمعک با گوشی تلفن

سمعک ها صدای تلفن را یا به صورت سیگنال های صوتی و یا به صورت سیگنال های مغناطیسی دریافت می کنند. در سمعک های دسته عینکی و سمعک های پشت گوشی مرسوم(به غیر از پشت گوشی های کوچک) می توان به آسانی برنامه تله کویل (تله کویل، گیرنده میدان مغناطیسی است که در سمعک تعبیه می شود و صدای تلفن بصورت مغناطیسی توسط سمعک دریافت می شود)را انتخاب کرد و از طریق آن صدای تلفن را بصورت سیگنال مغناطیسی دریافت کرد.(لینک به مطلب تله کویل چیست –مطلب در پایین صفحه آمده) در بعضی از سمعک های داخل گوشی، یک سوئیچ انتخاب کننده تله کویل روی سمعک وجود دارد ولی باعث شلوغ تر شدن صفحه بیرونی سمعک و سخت تر شدن نحوه کار با کنترل ها می شود، بویژه اگر روی سمعک ولوم کنترل نیز وجود داشته باشد. برای حل این مشکل فرد می تواند از ریموت کنترل استفاده کند و یا سمعک بصورت خودکار و در هنگام مواجهه با سیگنال مغناطیسی قوی، ورودی تله کویل را انتخاب کند. در بسیاری از سمعک ها، تلفن را می توان به راحتی در بالای گوش قرار داد تا سمعک، سیگنال صوتی آن را تقویت کند. اینکار باعث می شود تا بیمار مجبور نباشد همیشه برنامه تله کویل را انتخاب کند. در سمعک های جدید بلوتوثی که دارای گیرنده بی سیم هستند بیشترین میزان سازگاری با تلفن وجود دارد و سمعک قادر به دریافت سیگنال های بلوتوثی از تلفن می باشد.

سهولت تمیز کردن

 در مورد سهولت تمیز کردن سمعک های پشت گوشی معمولی بهترین انتخاب هستند. سمعک های داخل گوشی دارای فیلتر محافظ جرم هستند که لازم است بصورت ماهیانه تعویض شود. در بیمارانی که دچار عفونت های مزمن گوش هستند، سمعک های داخل گوشی و سمعک های پشت گوشی با رسیور درون مجرا، مناسب نخواهند بود زیرا امکان تمیز کردن کامل این نوع سمعک ها وجود ندارد و همچنین عفونت گوش باعث آسیب به قطعات سمعک و خرابی مکرر آن می شود. در این موارد، سمعک های پشت گوشی با قالب معمولی ممکن است مناسب باشند زیرا در این نوع سمعک ها امکان شستن قالب و تیوب وجود دارد و نیز می توان با تعبیه لوله تهویه(ونت) در قالب و تجویز باز، از ایجاد یا تشدید عفونت گوش جلوگیری کرد.

جلوگیری از اثر انسداد و فیدبک

 تجویز درست سمعک در بیمارانی که دارای شنوایی نزدیک به هنجار در فرکانس های پایین هستند و دچار افت شدید در نواحی فرکانس بالا هستند، سخت و دشوار است. با وجود اینکه چنین الگوی کم شنوایی بسیار رایج می باشد. برای چنین آستانه هایی در نواحی فرکانس پایین نیاز به ونت بزرگ روی قالب یا تجویز سمعک بصورت باز (سمعک های پشت گوشی با سیم نازک) است تا اثر انسداد و گرفتگی ناشی از سمعک (که باعث می شود فرد صدای خود را بلندتر بشنود) به کمترین میزان خود برسد، اما برای فرکانس های بالا نیاز به تقویت زیاد و متناسب با میزان کم شنوایی می باشد، این امر ممکن است باعث فیدبک یا سوت زدن سمعک شود حتی با وجود اینکه سمعک مجهز به مدار حذف فیدبک باشد. چنین مسائلی را وقتی می توان برطرف ساخت که فاصله بین دریچه ونت با دریچه میکروفون افزایش یابد. بنابراین، چنین چیزی در سمعک های پشت گوشی معمولی در مقایسه با سمعک های داخل گوشی به راحتی قابل انجام است. همچنین در کم شنوایی های خاصی سمعک داخل گوشی می تواند باعث ایجاد اثر انسداد شود و روی کیفیت صدای خود فرد تأثیر بگذارد. در چنین مواردی یا باید سمعک پشت گوشی با تجویز باز در نظر گرفته شود یا با ساختن پوسته عمقی سمعک داخل گوشی طوریکه انتهای داخلی سمعک در قسمت استخوانی مجرا قرار بگیرد بر این مشکل فائق آمد.

ارزیابی و تجویز در همان روز

 آن دسته از سمعک های پشت گوشی و داخل گوشی که نیاز به قالب سفارشی و قالب گیری از گوش فرد ندارند(سمعک های تجویز فوری) را می توان در همان جلسه ای که وضعیت شنوایی و نیاز بیمار ارزیابی می شود تجویز کرد. اگر بیمار حاضر است که خیلی زود و به دنبال انجام ارزیابی ها سمعک بگیرد، چنین امری برای متخصص بالینی و نیز برای خود کاربر بسیار بهینه خواهد بود و باعث صرفه جویی در وقت هر دوی آنها خواهد شد. البته متخصص بالینی باید در مطب خود تعدادی از این سمعک ها را داشته باشد تا بتواند از عهده تجویز در همان روز برآید. میزان و نوع کم شنوایی فرد نیز در انتخاب سمعک های تجویز فوری تأثیر گذار است. مهم ترین مسئله قبل از اینکه کاربر قدم به بیرون از در مطب بگذارد، این است که آیا انجام ارزیابی ها در یک مدت زمان کوتاه کافی و مناسب است و یا اینکه باید مدت زمان بیشتری را باید برای انجام ارزیابی ها و تجویز سمعک تخصیص داد.

مقاله مرتبط : مشاوره خرید سمعک 

هزینه و قیمت سمعک

 سمعک های داخل گوشی گران تر از سایر سمعک ها می باشند. ساخت سمعک داخل گوشی برای شرکت های سازنده گران تمام می شود، زیرا شرکت سازنده باید تمامی قطعات ظریف را با زحمت بسیاری در کنار هم قرار دهد و ضمنا نرخ برگشت این نوع سمعک ها نیز بالا است. هزینه تولید سمعک های پشت گوشی کمتر از سمعک های سفارشی داخل گوشی است و به همین ترتیب میزان هزینه این سمعک برای مصرف کننده نیز پایین تر است.

اندازه باتری

هر چه اندازه سمعک کوچکتر باشد اندازه باتری نیز کوچک تر می شود. سمعک کوچک نمی تواند باتری بزرگ را در خود جای دهد. وقتی اندازه باتری کاهش یابد، مشکلات مربوط به کار با باتری(افرادی که توانایی انجام حرکات ظریف دستی را ندارند یا مشکل بینایی دارند) و عمر باتری نیز کاهش خواهد یافت. نکته ارزشمندی که باید به آن توجه داشت این است که بیشتر افراد دچار کم شنوایی، سالمند هستند و بسیاری از افراد سالمند در هنگام کار با قطعات ریز و کوچک دچار مشکل می شوند، زیرا قدرت بینایی و حس لامسه آنها کاهش یافته است. ارتباط آماری قوی بین میزان سختی نحوه کار با انواع سمعک ها از سوی بیمار و میزان رضایت مندی او از سمعک وجود دارد.

در مجموع، نوع سمعک چگونه انتخاب می شود؟

هر کدام از مزایای مربوط به انواع سمعک ها را می توان مطابق با نیازها، خواسته ها و توانایی های فردی شخص سبک و سنگین کرد. گاهی اوقات لازم است کارشناس با بیمار بر سر مواردی سازش و توافق کند. اگر فردی بر روی مسئله نامرئی بودن سمعک تأکید دارد و می خواهد سمعک داخل گوشی بگیرد، یا بر روی طبیعی به نظر رسیدن صدای خودش نیز تأکید دارد، آنگاه یک سمعک پشت گوشی ظریف با سر گنبدی و تجویز باز می تواند هر دو این دو هدف را تأمین کند. از آنجاییکه تا زمانیکه سمعک زده نشود، هیچ سودمندی نیز وجود نخواهد داشت، بهتر است ابتدا آن عواملی را که باعث می شود بیمار سمعک را بپذیرد، اولویت بندی شوند و میزان سودمندی آنها نسبت به عوامل دیگری که می توانند میزان سودمندی ناشی از سمعک را به بالاترین حد برسانند، بررسی گردد. سازش ممکن است همیشه در راستای ترجیح میزان راحتی فرد و نمای ظاهری سمعک به عملکرد آن نباشد. گاهی کارشناس تأکید می کند که ظاهر کوچک و مطلوب سمعک، عملکرد بهینه آن را متأثر می کند و رضایت مندی از سمعک کاهش می یابد.